Tari Turonggo Seto

Dening Shafira Natalia (32 / XI-8)

Tari turonggo seto yaiku sawijining kasenian rakyat kang urip lan tuwuh ing laladan watara lereng gunung merbabu lan merapi, tepate ing Dusun Salam, Desa Samiran, Kecamatan Selo, Kabupaten Boyolali. Tarian iki ya iku siji pengembangan tarian-tarian sadurunge yaiku tari reog mardi utomo lan tari turonggo kenconi ing Desa Samiran. Jeneng Turonggo Seto asale saka rong tembung kang dhewe-dhewe nduweni pangerten dhewe-dhewe. ‘Turonggo’ ateges jaran lan tembung ‘Seto’ kang ateges putih. karo mangkono turonggo seto nduweni teges yaiku jaran putih.

Tarian iki migunakake jaran kang kagawe saka pring utawa bahan liyane kang ing anyam lan ditugel memper wangun jaran, karo dipacaki rambut tiron saka tali plastik utawa sajinise kang ing gelung utawa ing kepang. Anyaman jaran iki dipacak karo cet lan kain maneka werna. Beksan jaran lumping biyasane mung nampilake adegan wadya berkuda, ananging pirang-pirang penampilan jaran lumping uga menyuguhkan atraksi kelebon, kekebalan, lan kekuwatan magis, kaya atraksi mangan beling lan kekebalan awak karo deraan pecut.

Sandhangan kang digunakake ing Tari turonggo seto biyasane kas banget lan endah. Para penari lanang biyasane nganggo busana tradhisional jawa kaya kain batik utawa kain lurik kang dipadu karo kathok dawa lan kain selendang ing perangan boyok. Dheweke kabeh uga nganggo hiasan sirah kang asring arupa udeng utawa songkok. Dene para penari wadon nganggo busana kang luwih macem-macem, nanging biyasane kabangun saka kebaya utawa blus karo kain batik utawa kain songket kang dipacaki karo payet utawa sulaman. Dheweke kabeh uga nganggo selendang kang dipasangake ing bahu lan diikat ing perangan boyok. Kanggo hiasan sirah, biyasane dheweke kabeh migunakake sanggul karo hiasan sekar utawa aksesoris liyane kang jumbuh karo tema beksan. Sandhangan daleman joged turonggo seto tansah nampilake kaendahan lan keanggunan kang kas saka budaya jawa, sarta asring diperkaya karo detail-detail tradhisional kang nguwatake estetika sakabehaning penampilan.

Tari turonggo seto biasane dinggo jroning sawetara adicara tradhisional utawa budaya ing Jawa Tengah, Indonesia. Pirang-pirang adicara ing endi beksan iki asring dipentasake watara liya yaiku upacara adat, tarian iki asring dipentasake dadi perangan saka upacara adat kanggo rangka perayaan agama utawa prastawa wigati liyane, kaya ningkahan, khitanan, utawa upacara pati . Saliyane iku tarian iki ditampilake ing wektu pameran budaya, pameran budaya ing jawa tengah utawa pameran budaya tradhisional, tari turonggo seto asring dadi perangan saka pertunjukan kanggo nepungake lan nglestarikake kabudayan jawa marang masarakat. Tari turonggo seto nduweni biji historis lan budaya kang dhuwur, saengga asring dipertunjukkan jroning sawetara adicara kang mengeti, nepungake, utawa memromosikan warisan budaya Jawa Tengah.